چهارشنبه، دی ۰۴، ۱۳۹۲

دنیا برای سالمندی آمادگی ندارد



روزنامه خورشید :  سالمندی دوره ارزشمندی از زندگی هر فرد تلقی می‌شود ولی اگر این روند با سرعت بالایی پیش رود، می‌تواند برخی مشکلات و ناهماهنگی‌ها را در جوامع ایجاد کند. گزارش‌های ارائه‌شده در سال‌های اخیر از سوی کارشناسان و متخصصان نشان می‌دهد که سن جمعیت جهان روزبه‌روز در حال افزایش بوده و دنیا با سرعت بالایی به سمت پیری درحرکت است ولی نکته قابل تأمل اینجاست جهانی که در آن زندگی می‌کنیم آمادگی لازم برای رویارویی با این پدیده را نداشته و قدرت لازم برای حمایت از این قشر آسیب‌پذیر را ندارد. تا سال 2050 برای نخستین‌بار، سن جمعیت تا حدی بالا می‌رود که افراد بالای 60 سال دارای فرزندانی کمتر از 15سال خواهند شد. درواقع، شمار جوانان به کمترین حد خود می‌رسد.
روند پیرشدن جمعیت جهان حکایت از آن دارد که کشورهای درحال توسعه مانند اردن، لائوس، مغولستان، نیکاراگوئه و ویتنام بیشترین آمار سالمندان دنیا را تا سال 2050 به خود اختصاص می‌دهند. از سوی دیگر، سالمندان با رسیدن به این سن همانند دوران جوانی قادر به کار و فعالیت نبوده و انتظار دارند تا پس از سال‌ها بتوانند از مزایای ‌اجتماعی بهره‌مند شوند. ولی همچنان بسیاری از مناطق به‌ویژه کشورهای درحال توسعه دچار ضعف سیستم تأمین‌اجتماعی هستند. به‌عنوان مثال، افغانستان برای افرادی که در کارهای دولتی فعالیت نمی‌کنند، هیچ مستمری درنظر نمی‌گیرد. امید به زندگی در این کشور در مردان 68 و در میان زنان 72 سال است.  تأثیر تغییرات جمعیت‌شناختی یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که مؤسسات تأمین‌اجتماعی در آینده با آن مواجه می‌شوند. با توجه به افزایش سن افراد در جوامع مختلف و بالارفتن روزافزون آمار سالمندان، مسئولیت این قبیل مؤسسات در قبال حمایت از آنها و اعطای کمک‌هزینه بیشتر می‌شود. در بسیاری از کشورهای صنعتی، افزایش هزینه‌هایی که صرف پرداخت مستمری و مزایای بیمه سلامت به سالمندان می‌شود، تهدید جدی برای اقتصاد و بودجه‌های دولتی به‌شمار می‌رود. در آینده‌ای نزدیک، بسیاری از کشورهای درحال توسعه با افزایش قابل‌توجهی در شمار سالمندان جامعه روبه‌رو خواهند شد ولی سیستم پرداخت مستمری سالمندی همچنان ضعیف باقی مانده و تطابق چندانی با روند افزایش جمعیت سالمندان در دنیا ندارد که همین مسئله باعث بروز برخی مشکلات در جوامع می‌شود.
طبق آمارهای جهانی جدید ارائه‌شده، افزایش سن به یکی از چالش‌های اصلی تأمین‌اجتماعی تبدیل‌شده و لازم به تأکید است که مقوله پیر شدن جمعیت‌ها نه‌تنها به افزایش افراد سالمند بلکه به نسبت تغییر کلی در تعادل تمام گروه‌های سنی ارتباط دارد. بر این اساس، کاهش تعداد جوانان به‌دلیل پایین‌آمدن میزان زاد و ولد، جمعیت نیروی کار را تا سال‌های آتی در بسیاری از کشورها تا حد قابل‌توجهی تقلیل می‌دهد. این روند باعث افزایش شمار سالمندان و افراد مسن جامعه می‌شود که طبیعتا به حمایت‌های اجتماعی و بهداشتی بیشتری نیاز دارند.  تأثیر پیرشدن جوامع بر وضعیت تأمین‌اجتماعی و خدمات آن بسیار زیاد است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
این مسئله نسبت وابستگی میان جمعیت شاغل و بیکار و نیز میان افراد سالم و غیرسالم را افزایش می‌دهد و اثرات مختلفی بر شاخه‌های خاصی از تأمین‌اجتماعی می‌گذارد که از این میان می‌توان به تهدید نسبت به پایداری طرح‌های بیمه سالمندی، درخواست سیاست‌های نوآورانه اشتغال با توجه به بالا رفتن سن جمعیت و افزایش نیاز به برنامه‌های مراقبتی طولانی‌مدت اشاره کرد. افزایش شمار سالمندان در سطح اجتماعی منجر به ایجاد تغییراتی در تمام ابعاد زندگی می‌شود که درنهایت پیدایش جامعه‌ای با عمر طولانی را به‌دنبال دارد. مسئله مهمی که در این میان مطرح می‌شود، چگونگی مقابله و سازگاری تأمین‌اجتماعی با این چالش‌ها و محافظت از افراد در مقابل مشکلات پیش روست. شواهد حاکی از آن است که بسیاری از مؤسسات تأمین‌اجتماعی اقداماتی را برای رسیدگی به چالش‌های موجود اتخاذ کرده‌اند.


[تاريخ مطلب: سوم دی ۱۳۹۲ برابر با بيست و چهارم دسامبر ۲۰۱۳]

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر