گزارشی از العربیه : سقوط الرقة دیر یا زود اتفاق می‌افتد، لیکن آنچه پس از آن رخ خواهد داد، فارغ از اینکه در سطح آن شهر یا در سطح سوریه باشد، پیچیدگی‌ها و تضارب مصالح منطقه‌ای فراوانی خواهد داشت.
براساس آنچه یک مسئول در وزارت امور خارجه آمریکا در گفتگو با "العربیة.نت" گفت، آمریکایی‌ها نیروهای سوریه دموکراتیک و چند نژادی را یک همپیمان خوب در نبرد علیه داعش‌ می‌پندارند و امیدوارند ساکنان الرقة پس از آزادی این شهر، به خانه‌هایشان بازگردند.
آمریکایی‌ها به دوران پساداعش به مانند شهر منبج می‌نگرند که سکان آن یک مجلس محلی برای اداره امور شهر تشکیل دادند و آمریکایی‌های نیز در زمینه‌هایی مانند مین‌روبی و تامین آب شرب و دیگر مایحتاج ضروری به آنها کمک کردند.

ترکیه خواهان خروج کردها از الرقه است

پیچیدگی‌های مربوط به الرقه از این نقطه آغاز می‌شوند. از سویی ترکیه از خروج پناهجویان سوری از کشورش و بازگشت آنها شهرشان استقبال می‌کند و از سویی دیگر با آمریکایی‌ها شرط کرده که خواهان خروج فوری همه کردها از الرقه، پس از آزادی این شهر است. ترک‌ها همچنین خواسته‌اند که کردها و نیروهای سوریه دموکراتیک همه تسلیحات سنگین که از آمریکا تجویل گرفته‌اند را پس دهند.
آمریکایی‌ها این توافق را به صورت رسمی نپذیرفته‌اند لیکن احساس می‌شود پنتاگون با شروطی که رجب‌طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه پیش روی آنها قرار داده، موافق است. رئیس‌جمهوری ترکیه درباره نقشه آزادی الرقه، با آمریکایی‌ها به توافق نرسید و بارها و از جمله در دیدارش با دونالد ترامپ، به آمریکایی‌ها تاکید کرد که نمی‌توان از طریق یک سازمان تروریستی با تروریسم مبارزه کرد. مقصود او از سازمان تروریستی، یگان‌های مدافع خلق کردی هستند و او این گردان‌ها را خودِ حزب کارگران کردستان به شمار می‌آورد.
از آن مهم‌تر این است که ترکیه به آمریکایی‌ها اطلاع داد، در سناریویی شبیه آنچه در منبج رخ داد، کردهای سوری در الرقة را مورد هدف قرار خواهد داد. ترکیه همچنین اعلام کرد در صورتی که هرگونه دست‌اندازی به اراضی این کشور رخ دهد، یگان‌های مدافع خلق در همه جای سوریه را هدف قرار می‌دهد.

نگرانی از تحویل الرقه به رژیم سوریه


پیچیدگی دوم در مورد الرقه، درباره تلاش‌های رژیم سوریه با حمایت شبه‌نظامیان ایرانی و روسی برای در اختیار گرفتن این شهر است. یک مقام مسئول در نیروهای اپوزیسیون سوریه گفت که رژیم نیروهایش را در نزدیکی نیروهای سوریه دموکراتیک به حرکت وا می‌دارد و آماده است بدون آنکه تلاشی کرده و ضرری متحمل شود، مناطق آزاد شده از دست داعش را در اختیار گیرد.
این مقام مسئول در گفتگو با "العربیة.نت" نگرانی‌هایش از این موضوع که ممکن است نیروهای سوریه دموکراتیک شهر الرقه را به نیروهای رژیم سوریه تحویل دهند و یا اینکه کردها از این شهر خارج نشوند، ابراز کرد. به گفته او کردها تبعیض نژادی را در دستور کار خود قرار داده و مردم مناطق تحت سیطره خود را معرفی یک نفر به عنوان "کفیل" واداشته‌اند. بر این است پناهجویان در زمان بازگشت به خانه و شهرشان، باید از سوی یک فرد مورد اطمینان کردها که ساکن آن منطقه است، ضمانت شوند.

شکست نماد خلافت


یک مقام مسئول در وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، سقوط الرقه را نماد عدم مشروعیت خلافتی می‌داند که داعش آن را برپا کرد.

ممکن است این موضوع هدف کوچکی به نظر آید لیکن شکست نماد خلافت و پاکسازی الرقه در استراتژی آمریکایی‌های جایگاه مهمی دارد. الرقه پایتخت خلافت داعش است و تسلط این سازمان بر دابق و موصل و برپایی پایتخت در الرقه، به داعش در میان جوانانی که آمریکا زندگی می‌کنند، مشروعیت بخشید و آنها را برای پیوستن به داعش و بیعت با ابوبکر بغدادی و انجام عملیات تروریستی در خاک آمریکا ترغیب کرد. لذا سقوط داعش به معنای پایان منبع الهام‌بخشی برای بنیادگرایی است و چه بسا سقوط الرقه، آغاز پایان دوران داعش و موج تروریسم در سرتاسر جهان باشد.


دیرالزور مهم‌تر از الرقة


با سقوط الرقه، همه نگاه‌ها به بخش دیگری از سوریه خواهد چرخید، بخشی که ایران و شبه‌نظامیانش از طریق ائتلاف با رژیم سوریه و روسیه خواهان در اختیار گرفتن آن و متصل کردن بخش‌های مختلف مسیر تهران-عراق-سوریه-لبنان است.
دیرالزور و مناطق پیرامونی آن مملو از نفت و گاز و محل عبور مسیر بین‌المللی به سوری عراق است. بنا به آمار فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکایی، جنگنده‌های ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش به رهبری آمریکا هر روز این شهر و پیرامونش را بمباران می‌کنند، لیکن تا کنون نشانه‌ای مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها نیروی کافی برای حمله زمینی به دیرالزور، مانند آنچه در الرقة انجام شد را ندارند.
در سوی مقابل، رژیم سوریه هنوز پایگاه نظامی بزرگی در بیرون دیرالزور دارد و براساس برخی گزارش‌های امنیتی، تعداد زیادی از نیروهای وفادار به خود را به این پایگاه و فوردگاهی که از آغاز ناآرامی‌ها در اختیار دارد، منتقل کرده است. این اقدام رژیم سوریه برای اطمینان از این موضوع است که می‌تواند دیرالزور را از چنگ داعش خارج کند و مسیر بین‌المللی که از پیرامون این شهر گذشته و از طریق گذرگاه البوکمال به عراق متصل می‌شود را در اختیار بگیرد.

نقشه‌های فراوان


حضور همه این نیروها، نگرانی آمریکایی‌ها و اپوزیسیون سوریه را برانگیخته است. اپوزیسیون تنها راه حفاظت از دیرالزور و جلوگیری از اشغال این شهر توسط ایرانی‌ها را توافق با کردها و ترک‌ها و اپوزیسیون می‌داند، توافقی که بسیار دشوار به نظر می‌رسد.
دراماتیک‌ترین احتمال این است که دولت دونالد ترامپ، نبرد دیرالزور را یک نبرد سرنوشت‌ساز تلقی کرده و تعداد زیادی نیروی زمینی به مناطق پیرامون این شهر ارسال کرده و با روس‌ها به توافق برسد که این شهر نباید به دست ایرانی‌ها بیافتد و رژیم سوریه نیز نباید به این شهر برگردد، بلکه اهالی منطقه اداره امور را تا رسیدن به راه‌حلی سیاسی در دست گیرند.
بخش خطرناک داستان این است که ایرانی‌ها، رژیم سوریه و روس‌ها دائما علاقه‌مندند، آمریکا را به چالش بکشند، لذا رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا و مشاور امنیت ملی او باید به همه احتمالات نظامی، سیاسی و منطقه‌ای بیاندیشند.
آنچه در این میان جالب و عجیب است، جمع شدن بسیاری از مصالح بین‌المللی و منطقه‌ای در یک شهر کوچک در یک منطقه مرزی دور افتاده‌ است؛ شهری به نام دیرالزور.