شنبه، آبان ۰۴، ۱۳۹۲

ثبت اختراعات در ایران به شکل نجومی در حال کاهش است / مخترعان فلسطینی هم از ایرانی‌ها سبقت گرفتند




شرق، محمدحسین نجاتی: ثبت اختراعات در ایران به شکل نجومی در حال کاهش است. آمار‌های رسمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به نقل از اداره مالکیت صنعتی ایران نشان می‌دهد، تعداد اختراعات ثبت‌شده سالانه ایرانیان در فاصله سال‌های 1387 تا 1390 پیوسته کاهش یافته و از هفت‌هزارو741 مورد در سال 87 به سه‌هزارو474 مورد در سال 1390 رسیده است. این در حالی است که در تمامی اسناد بالادستی توسعه علم و فناوری کشور بر کمک به افزایش آمار ثبت اختراع تاکید شده است و در سال‌های گذشته میزان رشد حوزه علم و فناوری کشور خبر از رشد انفجاری اختراعات می‌دادند. از سوی دیگر کاهش شدید آمار ثبت اختراع در چند سال گذشته نه‌تنها با روند پیشرفت علوم فناوری کشور و سیاست‌گذاری‌های ملی بلکه با روند‌های جهانی و حتی آمار فزاینده ثبت اختراعات در کشور‌های در حال توسعه نیز همخوانی ندارد. به طوری‌که بر اساس آمار‌های رسمی در کشور کره جنوبی با حدود 48‌میلیون جمعیت، سالانه بیش از 60‌هزار اختراع ثبت می‌شود. همچنین کاهش آمار ثبت اختراع در ایران به جایی رسیده است که در سه سال گذشته آمار اختراعات کشور کوچکی همچون فلسطین با هشت‌میلیون نفر جمعیت از تعداد اختراعات ایران پیشی گرفته است.
علت: سختگیری در ثبت اختراع، یا کاهش اختراعات؟
 اگرچه ممکن است کاهش تعداد اختراعات ثبت‌شده به سختگیری بیشتر اداره ثبت اختراع در بررسی تقاضانامه‌های ثبت‌شده نسبت داده شود، اما آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد، در سال‌های اخیر علاوه بر تعداد اختراعات ثبت‌شده، تعداد تقاضانامه‌های ثبت اختراع نیز به‌شدت کاهش یافته است. این مرکز در گزارش خود آورده است: روند کاهش شدید آمار اختراعات ثبت‌شده در ایران به‌ویژه سهم اندک و کاهنده اختراعات شرکت‌های خصوصی، زنگ خطری را در حوزه علم و فناوری کشور به صدا درآورده است. این مرکز در گزارش خود با اشاره به اینکه «برای قضاوت درمورد عملکرد نظام ملی ثبت اختراع باید نگاهی تحلیلی به چهار کارکرد اصلی یا همان فلسفه وجودی این نظام پرداخت» می‌آورد: این چهار کارکرد عبارتند از: ایجاد انگیزه و نوآوری، بازارآفرینی برای فناوری، تشویق افشای اطلاعات اختراع و ارسال پیام. فضای منتج از انجام این چهار کارکرد، از زیرساخت‌های کلیدی نظام ملی نوآوری به شمار می‌رود و هرگونه خللی در آن، به عملکرد نظام ملی نوآوری آسیب جدی می‌رساند که این آسیب دارای آثار مخرب کوتاه و بلندمدت است.
آمار ثبت اختراع ایران کمتر از شهرهای اروپایی و آمریکایی
 کاهش میزان ثبت اختراعات در ایران در شرایطی است که دوهفته‌نامه «فوربس» در مطلبی که به‌تازگی روی وب‌سایت اینترنتی خود منتشر کرده است به معرفی شهرهایی پرداخته که بیشترین ثبت اختراع‌ها را به نام خود زده‌اند. در این فهرست آمریکا، سوئد و آلمان کشورهایی هستند که بیشترین شهرها را به نام خود ثبت کرده‌اند. آلمانی‌ها علاوه بر اشتوتگارت، مونیخ را نیز در رده دهم این فهرست دارند. شاید تعجب‌برانگیز باشد اما نخستین شهر این فهرست یک شهر هلندی است. به طوری‌که شهر آیندهوون‌ـ هلند با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 22/58 بیشترین میزان ثبت اختراع را در دنیا دارد. پس از آن سن دیه‌گو ـ ایالات‌متحده آمریکا با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر:8/95، سان‌فرانسیسکو ـ ایالات‌متحده آمریکا، با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 7/75، مالمو ـ سوئد با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 6/85، گرنوبل ـ فرانسه، با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 6/23، اشتوتگارت ـ آلمان با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 6/18، بوستون ـ ایالات متحده با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 5/8، استکهلم ـ سوئد با نرخ ثبت اختراع در هر صد‌هزار نفر: 5/72 شهرهایی هستند که بیشترین میزان ثبت اختراع را داشته‌اند. این درحالی است که میزان ثبت اختراع در ایران به ازای هر صد‌هزار نفر3/4 نفر است، رقمی بسیار کمتر از شهرهای اروپا و آمریکا.

[تاريخ مطلب: چهارم آبان ۱۳۹۲ برابر با بيست و ششم اکتبر ۲۰۱۳]

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر