چهارشنبه 07 ژانویه 2015
بعد از ٣۵ سال جنگ و آشوب، خاک افغانستان انباشته از مین،
بمب‌های منفجرنشده و انواع مهمات است. به این دلیل، سرزمین‌های افغان یکی
از خطرناک‌ترین کشورهای دنیابه شمار می‌آید. نیروهای بین‌المللی نیز که با
آغاز سال ٢٠١۵ این کشور را ترک کردند، ابزار مرگ‌آور زیادی به جا
گذاشته‌اند. این در حالی است که هنوز مین‌های نیروهای شوروی کاملاً پاک
نشده است.
بر اساس کنوانسیون بین‌المللی که از سال ١٩٨٠ کاربرد برخی
سلاح‌های متعارف را تعریف و تحدید می‌کند، هر نیروی جنگنده باید قبل از
ترک محل، در پاکسازی سرزمین شرکت کند. در عمل، این کار به ندرت انجام شده
است.صدیق رشید، مدیر "مرکز هماهنگی امور ماین‌پاکی (مین‌زدایی) افغانستان"* -وابسته به سازمان ملل- می‌گوید: "در هر جنگ، بخشی از مهمات، دست‌نخورده باقی می‌ماند".
بنا بر آمار همین مرکز، از سال ١٩٨٩ تا کنون، ١۶,۵ میلیون واحد انفجاری (مین، بمب، نارنجک...) در افغانستان خنثی شده است. این مرکز امیدوار است که تا سال ٢٠٢٣ تمامی خام کشور را پاک کند.
به گفتۀ کارشناسان تسلیحات، طی هر عملیات نظامی به طور متوسط حدود ١٠ درصد گلوله‌های پرتابی منفجر نمی‌شود و می‌تواند تا سال‌های زیاد فعال و خطرناک بماند.
در افغانستان، صدها نوع مهمات استفاده شده است: از بمب‌های سنگین و بمب‌های خوشه‌ای گرفته تا توپ و خمپاره‌های سبک و راکت و توپ‌های کوچک و بزرگ. علاوه بر این بمب‌های دست‌ساز هم هست که معمولاً توسط طالبان به کار برده می‌شود و یکی از مرگ‌آورترین ابزار جنگی سال‌های اخیر بوده است.
به گفتۀ صدیق رشید "اگر نیروهای جنگنده در افغانستان و بخصوص شوروی، نقشه‌های قرارگیری مواد منفجره را در اختیار ما قرار می‌دادند، کار پاکسازی آسان‌تر می‌شد، اما هیچ دولتی چنین کاری نمی‌کند"...
تنها نقشه‌های موجود، خطوط مین‌گذاری‌شده بر محورهای ارتباطی بین‌شهری مهم را نشان می‌دهد، اما در مورد سایر مواد منفجره هیچ اطلاعاتی در دست نیست.
صدیق رشید تأکید می‌کند که دولت‌های درگیر و نیروهای جنگنده می‌توانند با ارائۀ اطلاعات بیشتر در این باره، جان‌های بسیاری را نجات دهند. او می‌گوید: "متأسفانه باز هم قربانیان زیاد خواهیم داشت، بخصوص بچه‌ها"...
به گفتۀ یک کارشناس پاکسازی مواد منفجره "خطرناک‌تر از همه، مواد منفجرۀ به اصطلاح «کور» است: یعنی چیزهایی که اگر جا به جا شوند یا تکان بخورند، منفجر می‌شود".
خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که سازمان ناتو اعلام کرده که قبل از ترک افغانستان همۀ میدان‌های تیر و پایگاه‌ها را پاکسازی کرده است. با اینحال نیروهای بین‌المللی افغانستان در مورد احتمال وجود مواد منفجرۀ پراکنده در این کشور هیچ توضیحی نداده‌اند. این در حالی است که شرکت هالو‌تراست** که در چارچوب فعالیت‌های بشردوستانه، بخش اعظم مین‌روبی افغانستان را به عهده دارد، هر ماه حدود ۶٠ تا ٨٠ تن مواد منفجره جمع‌آوری و نابود می‌کند.
*
**
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر