اول
اکتبر امسال جشنواره جهانی معماری برندگان نهایی دوره هفتم را از میان
حدود سیصد اثر برگزیده اعلام خواهد کرد. پنج ساختمان از آثار معماران
ایرانی نیز در فهرست منتخب به چشم میخورد.
جشنواره جهانی معماری، بزرگترین رویداد از این نوع در مقیاس جهانی است که از سال ۲۰۰۸ آغاز به کار کرده و هر ساله به قضاوت آثار ساختهشده و طرحهای در درستِ اجرا میپردازد. سنگاپور امسال برای سومین سال پیاپی میزبان مسابقات است. پیش از آن برای مدت چهار سال این جشنواره در بارسلونا برگزار میشد؛ رویدادی سه روزه که به برگزاری کنفرانسها و سخنرانیهایی در کنار بخش مسابقه نیز میپردازد. شرکت در این مسابقات برای عموم آزاد است و بعد از قضاوت مرحله اول، آثار در گروههایی که بسته به کاربری ساختمان دستهبندی میشود، با هم رقابت میکنند تا از هر گروه یک اثر جایزهی نهایی را از آنِ خود کند. در نهایت از میان تمام این آثار برنده، یک اثر به عنوان ساختمان جهان در آن سال برگزیده می شود.
مسابقات امسال در سی بخش از جمله ساختمانهای تجاری، درمانی، فرهنگی، مذهبی، آموزشی، خانه، هتل، اداری، و غیره.. برگزار می شود که بخشی از آنها به آثار اجرا و تکمیل شده اختصاص دارد و باقی شامل ساختمانهایی است که در آینده ساخته خواهد شد.
سه ساختمان ساخته شده از آثار انتخابی از ایران، در بخش خانه قرار دارند و بنابراین در گروه خانه با هم رقابت خواهند کرد. این آثار ویلای شمس از دفتر معماری کارند به طراحی دخی سربندی و علی شریعتی؛ خانه شریفیها، کاری از دفتر معماری دیگر به طراحی علیرضا تغابنی و خانه آبادان از دفتر معماری فرشاد مهدیزاده اند.
ویلای شمس، ساختمانی مسکونی است در دل بیابانهای اطراف ساوه که در از کوشکهای ایرانی ایده گرفته و سه جانبش را آب احاطه کرده است. خانه شریفیها خانهای است در تهران که ویژگی اصلیاش گردان بودن اتاقهایش است که فرمی هیجانانگیز و منعطف به وجود آورده و این باز و بسته شدن، با الهام از خانههای قدیمی، امکان زمستاننشین شدن و تابستاننشین شدن را فراهم آورده است.
ساختمان مسکونی آبادان، در شهر آبادان با توجه به شرایط خاص اقلیمی این شهر طراحی شده است. هر سه این آثار برترینهای جایزه معمار که مهمترین مسابقه معماری در داخل ایران است، هستند.
در قسمت آینده، که کارهای در دست اجرا را مورد بررسی قرار میدهد، دو پروژه در مقیاس بزرگ از ایران نامزد شدهاند. باشگاه صخرهنوردی پلور، کاری از شرکت معماری موج نو، به طراحی لیدا الماسیان و شاهین حیدری است که به زودی در پلور از توابع استان مازندران ساخته خواهد شد و در بخش ساختمانهای تفریحی رقابت خواهد کرد.
در قسمت ساختمانهای تجاری چندمنظوره، فرشاد مهدیزاده و رها اشرفی کار دیگری را به قضاوت گذاشتهاند. شهر رویاهای اصفهان، برخلاف اغلب مجتمعهای تجاری امروز ایران، که اغلب شبیه جعبههایی طراحی میشوند که با محیط بیرون تعامل چندانی ندارند و تاثیری از آن نمیگیرند، مجموعهای از طاقها و پشتبامهایی را فراهم میکند که بیش از هر چیز فضای عمومیِ شهر را در ارتباط با فضای نیمهخصوصی تجاری را برای مردم به خدمت میگیرد و در هم میآمیزد. با الهام از بازارهای گذشته معماری ایرانی، که به طور طبیعی در بافت شهر شکل میگرفتهاند و هم بر آن اثر گذاشته و هم از آن اثر میگرفتهاند، هزارتویی بر سطح تماس شهر و بنا ایجاد میکند.
این بنا به جای آنکه خود را به منظره شهری دیکته کند، نما را برای مردم قابل زیستن میکند. برای معمار این مجموعه، که در این دوره دو اثرش برگزیده شده، بخشی از اهمیت حضور در این نوع مسابقات این است که فرصتی فراهم میآورد تا آنچه طی هزاران سال در معماری سرزمین ایران رخ داده، فرصت بازکشف مییابد و مجالی برای معرفی آن به دنیا فراهم میشود:
"معماری ایران و خیلی از شگردهایی که با آنها مسائل کویر و جغرافیای خود را حل کرده، هنوز کشف نشده است. باید آن را استخراج کرد و جای ارائه آن همین مسابقههاست. ما خاک را تعلیم دادهایم و رویش کار کردهایم، اگر میخواهیم معماری ایرانی را معرفی کنیم، به جای آن که تقلید سادهانگارانهای از ویژگیهای ظاهری آن بکینم باید ایدههای نابِ درون آن را استخراج کنیم."
معماران ایرانی در این هفت دوره کارنامه نسبتا خوبی از خود به جا گذاشتهاند. در سال ۲۰۱۲ هتل اسکی بارین در شمشک کاری از شرکت معماری ریرا در میان برگزیدگان جشنواره قرار گرفته بود.
کار دیگری از همین گروه معماری، ساختمان ولیعصر، در سال ۲۰۱۰ جایزه بخش ساختمانهای اداری-تجاری را نصیب خود کرد.
نکته جالب دیگر درباره معماران ایرانی این است که تعداد زنان و مردان تقریبا برابر است و نشان میدهد که در محیطهایی که تبعیض کمتری وجود دارد و زنان میتوانند رشد کنند، توان برابرشان شکوفا میشود.
معماری ظرف زندگی است و این آثار میراث فرهنگی زنده امروز و آینده هستند و نیاز به مراقبت و محافظت دارند. برخلاف روند ساختوسازی که عمده ی آن در دست بسازبفروشها است و برای سودآوری اقتصادی، بافتهای تاریخی را نابود میکند و شهرها را شخم میزند، تعامل و زیست در آثاری فکر شده مانند اینها، میتواند سلیقه مردم و توقع شان را از محیط زندگی افزایش دهد و وقتی در دیدرس و دسترس همگانی قرار میگیرد، مردم را بهرهمند کند و کیفیت زندگی روزمره را افزایش دهد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر