امروزه بحث درباره تغییرات آب و هوایی بیش از هر چیز به مسئله‌ای اخلاقی بدل شده است. از همه «انسان‌های متمدن» عصر حاضر انتظار می‌رود به خاطر کسانی که در آینده زندگی خواهند کرد دست به فداکاری بزنند.
به قول نوام چامسکی، فیلسوف آمریکایی جهان به سرعت به سمت پرتگاه فاجعه زیست محیطی نزدیک می‌شود. پرتگاهی که زمان زیادی نمانده است برای آنکه به آن برسیم.
این پرتگاه دولت‌ها را نیز ملزم می‌کند از خیر استخراج بی‌رویه منابع عظیم سوخت‌های فسیلی نهفته در دل زمین بگذرند و به “انرژی‌های پاک” رو آورند، انرژی‌هایی که دست‌کم زمین را به مکانی امن‌تر برای زندگی آیندگان بدل خواهد کرد.
از زمان صنعتی شدن جهان به این سو، دوگانه «طبیعت» و «فرهنگ» مدام در حال دوری جستن از هم بوده‌اند. فجایع زیست محیطی حال حاضر در جهان نمودی از همین دوری جستن است.
اکنون کنفرانس آب و هوایی سازمان ملل در پاریس مجالی برای سران تمام کشورهای جهان است تا فرهنگ صنعتی شده امروز را به طبیعت نزدیک‌تر ‌کنند.
سیاره ما پس از دوران پیشاصنعتی و از زمان ثبت دمای هوا بیش از ۲ درجه سانتیگراد گرم شده است. این درحالی است که اقدامات فعلی دولت‌ها نه تنها از افزایش دو درجه‌ای «گرمایش زمین» جلوگیری نمی‌کند بلکه منجر به افزایش دمای ۷. ۲ تا سه درجه سانتیگرادی جهان تا پایان قرن حاضر می‌‎شود.
عامل اصلی گرمایش زمین تولید و انتشار «گازهای گلخانه‌ای» است. در این میان نیروگاه‌های تولید برق، صنعت حمل و نقل، پالایشگاه‌ها و به طور کلی استفاده از سوخت‌های فسیلی بیشترین سهم را در تولید گازهای گلخانه‌ای دارند. سوخت‌های فسیلی عبارتند از زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی.
کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و جایگزین کردن انرژی‌های تجدیدپذیر از محورهای اصلی نشست نمایندگان ١٩۵ کشور جهان خواهد بود؛ چرا که ما هنوز در عصری نفس می‌کشیم که الگوی مصرف انرژی در کشور‌های صنعتی و در حال توسعه، همچنان سوخت‌های سنتی فسیلی است.
چین، ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، هند، روسیه، ژاپن، آلمان، کره جنوبی، کانادا، اندونزی، عربستان، برزیل، بریتانیا، مکزیک و ایران به ترتیب‌ در رده‌های نخست انتشار گازهای گلخانه‌ای‌ قرار دارند. سود سرمایه و برآورد هزینه‌ها و فقدان دانش کافی باعث شده‌اند تا کشور‌ها و شرکت‌ها از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر مانند باد، خورشید، امواج اقیانوس و گرمای درون زمین صرف نظر کنند؛ وضعیتی که دیگر قابل استمرار نیست.
مفهوم «بحران» و اوضاع و احوال زیست محیطی به یکدیگر گره خورده‌اند. مسئله تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین از یک فراواقعیت دور به امری محسوس بدل شده است و می‌توان گفت: آخر الزمان طبیعت نزدیک است. شبح مصیبت و بلایای طبیعی که زمانی به عنوان پیامدهایی در یک آینده دور تلقی می‌شد امروز سراسر جغرافیای این سیاره پر از حیات را درگیر خود کرده است:
آب شدن یخ‌های قطبی و بالا آمدن سطح آب اقیانوس‌ها، دوره‌های طولانی خشکسالی و جنگ داخلی، آشوب‌های اجتماعی و موج مهاجرت‌های اقلیمی، سیل، گرداب، طوفان و ۶۰۰ هزار تَنی که مستقیماً بر اثر فجایع آب و هوایی ۲۰ سال اخیر جان باختند، تغییر سیستم کشاورزی و از بین رفتن امنیت و بهداشت غذایی.
شاید به همین خاطر است که نشست تغییرات «پاریس ۲۰۱۵» که با هدف جلوگیری از گرمایش زمین و کاهش گازهای‌ گلخانه‌ای برنامه ریزی شده، تا به این حد چشم‌ها را به خود دوخته است. نشستی که برگزاری‎اش با گرم‌ترین سال کره زمین-از زمان ثبت داده‌های مربوط به دمای هوا در سال ۱۸۸۰- همزمان شده است.
«پاریس ۲۰۱۵» بیست و یکمین گردهمایی همه اعضای کنوانسیون‌ سازمان‌ ملل‌ متحد در مورد تغییرات‌ آب‌ و هوایی است و از این رو «COP21» نیز خوانده می‌شود.
گردهمایی بین‌المللی «پاریس ۲۰۱۵» از ٣٠ نوامبر/ ٩ آذر تا ١١ دسامبر /٢٠ آذر جریان خواهد داشت.
«زمانه» ضمن پوشش روزانه اخبار این کنفرانس، در مجموعه گزارش‌ها و مقالات پیش‌رو به بحران تغییرات آب و هوایی و مسئله گرمایش زمین می‌پردازد.
بخش نخست این پرونده طرح و تلاش‌ کنونی سازمان ملل و کشور‌ها را برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و جلوگیری از از گرمایش زمین بررسی می‌کند و از قول و قرارهای سازمان ملل و دولت‌ها برای نشست پاریس می‌گوید.
در بخش دوم این پرونده، به سراغ دیدگاه‌های متفاوتی خواهیم رفت. این بار ابعاد بحران و راه‌های حل‌ آن از دیدگاه متخصصان مستقل محیط زیست و چهره‌های علمی و مذهبی و سیاسی طرح می‌شود. سیاست‌زدایی از سیاست‌های سبز، سیاست‌ورزی محلی، روش‎های عینی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، نسبت سرمایه‌داری و محیط زیست و در نهایت مداخله مردمی در نشست آب و هوایی پاریس از محورهای این بخش است.
بخش سوم این پرونده روایتی است از نتایج گرمایش زمین بر زندگی انسان‌ها؛ تصویری از زوال طبیعت و تغییرات آب و هوایی.
این مجموعه به مرور کامل‌تر می‌شود.

دغدغه‌های سازمان ملل و تعهدات کشورها

● تعهدات ناکافی کشور‌ها برای مهار گرمایش زمین
تصمیمات فعلی کشور‌ها منجر به افزایش دمای ۷. ۲ تا سه درجه سانتیگرادی جهان تا پایان قرن حاضر می‌شود‌‎
سازمان ملل متحد می‌گوید اقدامات و تعهدات کنونی دولت‌ها برای کاهش گازهای گلخانه‌ای ناکافی است. تصمیمات فعلی کشور‌ها نه تنها از افزایش دو درجه‌ای گرمایش زمین جلوگیری نمی‌کند بلکه منجر به افزایش دمای ۷. ۲ تا ۳ درجه سانتیگرادی جهان تا پایان قرن حاضر می‌شود‌‎.
7378234676_d3bd3aa085_b1
سازمان ملل پیش‌نویس توافق احتمالی نشست تغییرات آب و هوایی در پاریس را منتشر کرد: این متن با در پرانتز گذاشتن نکات احتمالی مورد توافق مثلاً (X میزان کاهش گاز کربن در زمان Y) یا تعیین و پُر کردن ( X یا Y) درصد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، تاریخ اجرای این تعهد را برای کشورها الزامی دانسته اما به مذاکرات پاریس واگذاشته است.
2015-paris-cliamte2مسئله بر سر ۲ درجه سانتیگراد است. دو درجه‌ای که جهان را بر سر دوگانه‌ای سرنوشت‌ساز قرار داده است: یادداشت پیش‌رو بررسی موردی برنامه‌های برخی از کشورهایی است که تعهدات آنها برای دستیابی به توافق احتمالی در نشست «پاریس ۲۰۱۵» حائز اهمیت است.

Greenhouse gas_Climate change_USAرهبران کشورهای اروپایی به توافقی مهم برای کاهش ۴۰ درصدی میزان گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ میلادی دست یافتند. این اتحادیه که بزرگ‌ترین اتحادیه اقتصادی جهان است، کمتر از ۱۰ درصد گازهای گلخانه‌ای دنیا را تولید می‌کند.

با نزدیک شدن کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی سازمان ملل در پاریس، باراک اوباما در دیدار خود از آلاسکا جهانیان را فراخواند تا در مبارزه با تغییرات آب و هوایی تلاش بیشتری به خرج دهند. آمریکا پس از چین با تولید بیشترین گازهای گلخانه‌ای نقش اصلی را در گرمایش زمین دارد.
Obama_Environment_Climate Chnageعلیرغم مخالفت شدید اغلب محافظه‌کاران و صاحبان صنایع با طرح پیشنهادی دولت اوباما، بسیاری از مقام‌های ارشد آمریکا و همچنین فعالان زیست محیطی این کشور، طرح دولت اوباما را مهم‌ترین اقدام تاریخی آمریکا در جهت مقابله با گرمایش جهانی می‌دانند.
China Climate Change_2 تعهد دولت چین برای کاهش تغییرات آب و هوایی، آغاز تلاشی از سوی بزرگ‌ترین آلوده‌کننده جهان است و در اولین مراحل آن کاهش انتشار کربن از صنایع بزرگ، از جمله فولاد، سیمان، کاغذ و تولید انرژی را هدف قرار خواهد داد.

Iran UNایران جزو ۱۰ کشور نخست جهان است که بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را در نتیجه مصرف انرژی به خود اختصاص داده‌‌ است. در این کشور بیش از ۵۰۰ میلیون تن گاز گلخانه‌ای تولید می‌شودکه این رقم تا ۱۰ سال آینده به دو میلیارد تن خواهد رسید.
images2 پس از تصویب برنامه «مشارکت ملی در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای» توسط هیأت دولت ایران، معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست شنبه ۲۳ آبان اعلام کرد بر اساس این مصوبه ایران تا سال ۲۰۳۰، چهار درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای خود کاهش می‌دهد.
the-best-countriesبرخی جزیره‌های کوچک که اکنون ادامه حیات و یا نابودی آن‌ها به شدت به تغییرات آب و هوایی و بالا آمدن سطح آب دریاها و اقیانوس‌ها وابسته است خواهان مداخله شورای امنیت سازمان ملل شده‌اند.

 نظرات جانبی درباره نشست پاریس

farm politics 11 x 14ارائه روش‌های عینی و مشخص به مردم برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، همواره یکی از نقایص فعالان زیست محیطی به شمار می‌آمد. متن زیر رهیافت‌های عملی و موجود است که برخی از سرشناس‌ترین فعالان حوزه محیط زیست است.

Pope_Francis_graffitiپاپ فرانسیس در اولین سندی که ویژه معضل محیط زیست صادر کرده، خواستار «اقدام قاطع و عاجل» برای جلوگیری از تخریب محیط زیست و گرمایش کره زمین شده است. او همصدا با بسیاری از دانشمندان علت اساسی گرمایش زمین را فعالیت انسان‌ها اعلام کرد.
naomi kleinنائومی کلاین در آخرین کتاب خود «سرمایه‌داری در برابر آب و هوا؛ همه‌چیز تغییر می‌کند» بر این باور است  که تحت نظام سرمایه‌داری، نمی‌توان معضل تغییرات آب و هوایی و گرم‌شدن کره‌ی زمین را حل کرد.

Thomas Pikettyتوماس پیکتی، نویسنده کتاب «سرمایه در قرن بیست و یکم» می‌گوید «مذاکرات آب و هوایی پاریس (COP21) سرنوشت‌ساز است و باید سرمایه‌گذاران را از فعالیت اقتصادی در سوخت‌های فسیلی منع کند.

indexگزارش اخیر صندوق بین‌المللی پول(IMF) به یک مورد فوری و قانع‌کننده برای نجات جان میلیون‌ها انسان پرداخته است: پایان بخشیدن به پرداخت یارانه سوخت‌های فسیلی.

پیامدهای تغییرات آب و هوایی

climate-changesسازمان ملل اعلام کرد که فجایع آب ‌و هوایی بیش از پیش جان انسان‌ها را می‌گیرد. بر این اساس در ۲۰ سال اخیر ۶۰۰ هزار نفر بر اثر این فجایع جان خود را از دست داده‌اند. سازمان ملل می‌گوید باید در کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی در پاریس توافقی در این زمینه حاصل شود.
refugees 4عامل مهاجرت‌های اجباری، فقط جنگ، سرکوب و خشونت‌های قومی و فرقه‌ای نیست. گرم شدن آب و هوای کره زمین نیز انسان‌ها را وادار به ترک سرزمین‌های خود کرده است، موجی که اکنون پس از گرما و خشکسالی راه افتاده سر باز ایستادن ندارد.

Refugeesمشکل اصلی برای نامیدن پدیده مهاجرت به مثابه یک «بحران موقت» درست همین‌جاست: این بحران دیگر دائمی است. در پی تغییرات آب و هوایی، پدیده مهاجرت دسته‌جمعی دیگر نه یک بحران یا وضع استثناء، بلکه وضع طبیعی جدیدی است.

Greenhouse gas_Climate change_USAآیا هنوز راه نجاتی هست؟ آیا تجربه کاستن از خطر نابودی لایه اوزون می‌تواند در مورد کاهش گازهای گلخانه‌ای و جلوگیری از گرم شدن هوای زمین نیز به کار آید؟در دو دهه آینده انتظار می‌رود جمیعت جهان به حدود ۹ میلیارد نفر برسد.

food syria
تولید برنج، ذرت، سویا و گندم پنج تا هفت درصد کاهش یافته است. کاهش تولید مواد غذایی بر اثر تشدید تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین در ۲۵ سال آینده به سه برابر وضع فعلی خواهد انجامید.

arktischen-Eises-2در حالی که ذوب‌شدن سریع این یخ‌ها نمی‌تواند تنها علت پدیده‌های خاص جوی مثل «اسنوماگدون» (واژه‌ای ترکیبی از اسنو / برف و آرماگدون) در سال ۲۰۰۹، طوفان شن و موج گرمای اروپا باشد، ولی به گفته محققان می‌تواند علت نخست و اصلی این رویدادها به شمار آید.
greenhouse gas2میزان دی اکسید کربن در هوا در مقایسه با قرن هجدهم ۲۳۵ درصد افزایش پیدا کرده. به همین دلیل آب‌های کره زمین اسیدی شده و زندگی آبزیان به خطر افتاده است.


neilsworldنتایج یک گزارش سازمان ملل متحد نشان می‌دهد خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی جهان را به سوی ناامنی و بی‌ثباتی بیشتر سوق می‌دهد و زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تهدید می‌کند.

KLIMAEX06از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۳ کشورهای محروم یا در حال توسعه بیش از دیگر کشورهای جهان از تغییرات سهمگین آب و هوایی آسیب دیده‌اند. این کشورها متحمل ۲/۲ بیلیون دلار خسارت شده‌اند.