عید سعید فطر

عید فطر، عید رهایی

عید به معنی بازگشت است، بازگشتی خوش یمن و مبارک، بازگشتی توأم با شادمانی، بازگشتی نو، با اندیشه و پالایشی نو، عید به این معناست، اما فطر به معنای فطرت و سرشت است، بازگشت به سرشت پاکیزه انسانی. راستی فطرت پاکیزه انسانی چیست؟ رهایی از قید و بندها.

در فلسفه ماه رمضان، شاخص موفقیت روزه در پیوند با هدف روزه است که همانا تقوای رهایی بخش است. تقوا یعنی پرهیز، پرهیز از آلودگی و رجس دوران، پرهیز از ستم زمانه، آلوده نشدن به ظلم زمانه، که در زمان ما همین رژیم آخوندی و خمینی و خامنه ای و اعوان و انصارشان هستند. و انسانهای صاحب تقوا آنهایی هستند که به این رجس و پلیدی آلوده نشده اند و از آن تبری جسته اند.

هدف از روزه تمرینی بود برای صیقل زدن اراده ها جهت رسیدن به تقوای رهایی بخش. اینک که ماه مبارک رمضان با ما وداع می کند، روزه داران احساس می کنند که به آن گوهره انسانی خود، یعنی اراده پاک برای برداشتن غل و زنجیرها توانمند شده اند. پس بازگشت به سرشت پاکیزه انسانی، این است مفهوم عید فطر. عید فطر، عید رهایی است، عید پیروزی در نبرد با موانع بازدارنده از پذیرش مسئولیت، و عید عمل به تعهدات خدایی و انسانی است... عید طلب و آرزوی دولت باکرامت آزادی است. و امیدواریم این عید به همه پیروان و رهروان آیین توحید و ره پویان طریق یگانگی و فدا، هم چنین مجاهدان ارتش آزادی میهن در شهر اشرف مبارک باشد.

وقتی که هر روز، روز عید است

عید فطر عیدی است که به طور خاص برای روز اول شوال یعنی روز بعد از ماه رمضان اختصاص پیدا کرده است. مولا علی علیه السلام مفهوم زیبایی از عید ارائه داده که جالب توجه است. علی علیه السلام درموردعید فطر می فرماید: «اِنَّما هُوَ عِیدٌ لِمَنْ قَبِلَ اللهُ صِیامَهُ وَ شَکَرَ قِیامَهُ وَ کُلُّ یَوْمٍ لایُعْصیَ اللهُ فیهِ فَهُوَ یَوْمُ عِیدٍ»، (کلمات قصار شماره ۴۲۰ صفحه ۱۲۸۶ نهج البلاغه ترجمه فیض الاسلام) یعنی عید فطر عید کسی است که خدا روزه اش را پذیرفته و نمازش را پاداش داده و هر روز که در آن روز نافرمانی خدا صورت نگیرد، آن روز عید است.

درحقیقت مولا علی در اینجا روح و جوهر رهایی بخش و تکاملی عید را بیان می کند که هر روزی که فرد در مسیر تکامل حرکت می کند، و به ظلم و ستم گردن نمی گذارد، آن روز هم یک عید محسوب می شود، یک بازگشت به سرشت و فطرت پاک انسان رها محسوب می شود. پس برای آنهایی که در برابر دشمنان خدا وخلق، یعنی آخوندهای ستمکار و دجال مقاومت و پایداری می کنند تا از تباهکاری و ظلم آنان جلوگیری کنند، همه روز عید و عید رهایی است. هرعید هم بازگشتی است به اصل و فطرت پاک و هماهنگی و انطباق با آن.،بازگشتی است تکاملی و آگاهانه به سرچشمه و سرمنزل رهایی و رستگاری. پس نه واگشتی در کار است و نه تکرار و کور و دوری. هر چه هست، تکاپوی پر رنج و خون و سیر مداوم برای زدودن آثار بیگانگی و غلبه بر موانع وصل و یگانگی است.

تاریخچه عید فطر

بنا بر مستندات تاریخی، تاریخچه عید فطر به سال دوم هجری برمی گردد. درحقیقت در ماه رمضان سال دوم هجری اولین نبرد بزرگ مجاهدان صدر اسلام به نام جنگ بدر به وقوع پیوست و با این که نیروی مجاهدان خیلی کمتر از نیروی ارتجاع قریش بود، اما آنها پیروز شدند، و این خیلی در روحیه مجاهدان و مردم تأثیر بالابرنده گذاشت.

در پایان این ماه بود که پیامبر اسلام روز اول شوال را روز عید فطر اعلام کرد و خودش برای نماز بیرون رفت و جمعیت نیز پشت سر پیامبر برای نماز رفتند درحالی که شعارهای توحید و یگانگی سرمی دادند. پیامبر گفته بود همه افراد در این مراسم شرکت کنند، حتی برعکس سنتهای آن زمان که دختران جوان را در خانه ها نگه می داشتند، پیامبر گفت آنها هم باید شرکت کنند، همه افراد از کودکان تا پیران، از زنان تا مردان، همه و همه شرکت کنند. یک مراسم همگانی چه آنها که روزه بودند، چه آنها که نبودند، چه آنها که در جنگ شرکت کرده بودند و چه آنها که شرکت نکرده بودند، قرار بر این شد که همه در این آیین جمعی شرکت کنند. هم چنین شرکت در آیین بعدی روز عید فطر یعنی پرداخت زکات فطره همگانی بود و همه کسانی که سرپرست خانواده ها بودند، باید در پرداخت فطریه شرکت می کردند.

چرا روزه گرفتن در روز عید فطر حرام است؟

در روز عید فطر و عید قربان روزه گرفتن حرام است، و این عطف به همان مفهوم شعائر است. یعنی این که چون خودش فی نفسه هدف نیست، در روز عید منع شده است. کما این که در قرآن هم گفته شده که روزه برای این است که انسانها به تقوای رهایب بخش برسند، والا به قول حضرت علی جز تشنگی و گشنگی کشیدن و ریاضت کشی چیز دیگری نیست.

بازده و اثر سازنده روزه در مرام توحید، از بابت ریاضت کشی و تمرین سختی کشیدن نیست، بلکه مانند دیگر شعائر، به هدف وصل و یگانگی و تقواست، بنابراین در موعد مشخص خودش در روز عید، در روز بازگشت، پرونده این پروسه بسته می شود، و برای این که حد جدا کننده یی بین رمضان و بعد آن باشد، روز عید دیگر نباید روزه گرفت.

در آئین اسلام هدف سهولت و گشایش و یُسر است، نه عُسر، همان طور که در انتهای آیات مربوط به روزه در قرآن آمده است ( آیه ۱۸۵ سوره بقره): «یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ»، یعنی خداوند برای شما سهولت، آسانی و گشایش می خواهد و نه سختی و تنگنا و مشکلات، بنابراین حال که در این دوران از صیقل زدن اراده ها موفق شدیم، جشن می گیریم و گامی فراتر برای مسؤلیتهای بعدی برمی داریم.

پرداخت زکات فطر یا فطریه

وقتی مجاهدان صدر اسلام از مکه به مدینه مهاجرت کردند، در شرایط بسیار سختی بودند، ارتجاع قریش اموال بسیاری از آن مجاهدین را مصادره کرده بود، خیلی از آنها مال و دارائیهایشان را در مکه رها کرده و به مدینه آمده بودند. قبل از آن هم در محاصره «شعب ابی طالب» در خود مکه تحت فشار و محاصره دشمن قرار داشتند. خیلی از آنها مجاهدان حرفه یی بودند که دائم در خدمت اهداف حضرت محمد فعال بودند. در همان جنگ بدر نیز که اشاره شد، خیلی از همان مجاهدان حتی غذای مکفی برای خوردن نداشتند.

علاوه بر نیازی که مجاهدان حضرت محمد به کمکهای اقتصادی داشتند، در مدینه نیز فقرا و مستمندانی به مسلمانان پیوسته و پناه آورده بودند که بغایت فقیر بوده و نیاز به کمک داشتند. برای برداشتن همین فاصله های طبقاتی، برای این که به همان مجاهدان حرفه یی که از شهر خود هجرت کرده و همه مال و اموالشان را در آن جا رها کرده بودند تا جنبش رهایی بخش محمد را یاری کنند، کمک شده باشد، نوع خاصی از زکات به عنوان زکات فطره مطرح گردید.

معنی زکات فطره و موارد مصرف آن

زکات در لغت به معنی پاکسازی است و از تزکیه می آید. زکات در اسلام برای پاکسازی مال و دارایی انسانهای ثروتمند وضع شده است. اسلام اصیل و محمدی برای این که خوی تمامیت خواه و حیوانی انسان را مهارکند، در ۱۴۰۰ سال قبل چنان قوانین مالیاتی وضع کرد که بر اساس آنها هر چه بیشتر فاصله طبقاتی کاهش پیدا کند. به این منظور بر ابزار و وسایل تولید و کالاهای تولیدشده آن زمان مالیات وضع کرد، از احشام و چارپایان تا غلات و میوه جات و سایر تولیدات اقتصادی آن زمان. در آیه ۶۰ از سوره توبه خداوند موارد و مصادیق مشمول زکات را مشخص کرده است: «إِنَّمَا الصدَقَات لِلْفُقَرَاءِ وَ الْمَساکِینِ وَ الْعَامِلِینَ عَلَیهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فی الرِّقَابِ وَ الْغَارِمِینَ وَ فی سبِیلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السبِیلِ فَرِیضةً مِّنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکیمٌ»، یعنی صدقات که همین زکات یکی از محورها و زیرمجموعه هایش هست، برای فقیران و مسکینها (یعنی کسانی که از شدت فقر به بی آبرویی می افتند یا به اصطلاح امروز زیر خط فقر مطلق قرار دارند)، و کارمندان جمع آوری زکات، و کسانی که برای جذب و نزدیکی قلبهایشان پرداخت می شود، هم چنین برای آزادکردن بردگان، و کسانی که ورشکسته شده یا بدهکار و در حال ورشکستگی اند و کسانی که در راه خدا فعالیت می کنند و به از راه ماندگان، پرداخت می شود.

در تفسیر المیزان (جلد ۹ صفحه ۴۱۸) در مورد کسانی که در راه خدا فعالیت می کنند آمده است: «و سبیل الله (راه خدا) مصرفی است عمومی و شامل تمامی کارهایی می گردد که نفعش عاید اسلام و مسلمین شده و به وسیله آن مصلحت دین حفظ می شود، که روشن ترین مصادیق آن جهاد در راه خدا و پس از آن سایر کارهای عام المنفعه از قبیل راه سازی و پل سازی و امثال آن است».

خیلی روشن است که در شرایط کنونی که مبارزه علیه رژیم آخوندی با شدت و حدت ادامه دارد، یکی از مصادیق بارز پرداخت زکات و مالیاتهای اسلامی، مجاهدین شهر اشرف هستند.

در تفاسیر آمده که زکات فطره، مالیات بدن است، یعنی هر مسلمانی برای بدن خودش هم باید جهت بستن فاصله های طبقاتی و سیرکردن گرسنگان و نیازمندان و همه آن مصادیقی که در آیه اشاره شده از جمله مجاهدان راه آزادی، پرداخت کند. درحقیقت «زکات فطره» بر همه کسانی که درآمد سالیانه شان کفاف هزینه هایشان را می دهد، واجب است.

میزان زکات فطره بابت هرنفر، به صورت جنسی و یا معادل بهای پولی آن برابر۱.۵کیلو از خوراک معمول منطقه مانند گندم، خرما، برنج وغیره است. این پرداخت به عهده سرپرست خانواده می باشد که باید از طرف خودش و تک تک افراد تحت تکفل خودش بپردازد و به نیازمندان آن پرداخت کند که به پول امروز ایران برای هر نفر حدود پنج هزار و هشتصد و شصت تومان می شود

زکات فطره در شب عید و قبل از افطار آخر معمولا کنار گذاشته می شود تا در اولین فرصت به شایسته ترین مصرف خود برسد